Spread the love

[Da u ma W. Passah, HoD Electronics, St. Edmund’s College, Shillong 793014]

           Ka caption ha U Nongsaiñ Hima tarik 29 Nailur 2023 “La aiti ka IIT Guwahati ia ka kaiphod halor ka jingkieng iaid kali ha pung Umiam” ka long kaba ki paidbah ki hap ban da pyrkhat sani bha namar kine ki daw harum.

Ka dur ka Jingkieng na u Nongsain Hima 29-08-2023

1) Ka jingkieng Umiam Dam ka la kyiuh por iaid ki trok. Bad u power minister lem bad ki briew ka IIT Guwahati ki la hiar ban wad ka daw. Ki la lap ba ki bearing ki la sarang bad pyut na ka daw ba khlem ai grease. Bad ka da long kaei kaei kaba sngewphylla katta katta ba la klet ban pump grease ia ki bearing. Ki bearing ki long ki nongiada ia kano Kano ka jingkieng. Bad hap ban tista ban ai grease.

             Mar tip ia kane nga la leit sha u paralok ba ju dei kam, u engineer PWD (GOM). Une u la shongthait la katto katne. Por ba nga la kylli kumno ba la klet ban dung grease, u la lam ia nga sha kawei ka phang. La 10 ne 12 snem mynshwa, don ki briew kiba kwah ban tip la ju ai grease ne em. U iathuh ruh imat kine ki lah ban dei ki whistle blower ne ki briew na Delhi. To tip parari ba ka Company Japan kaba trei ia ka generator section ka dang kylli haduh mynta mynne ia ka jingman jingmiat ka stage 1.

            Kumba 12 snem ei ei, por orpait kawei ka rotor blade bad pah sngewtriem, ki engineer na Japan ki la wan ban wad i daw. Ki la lap ba crack bad ki la wan biang ban fit. La kylli ruh na ki ban ai jingmut ia ka desilting. Desilting mut ban khlong bad sei noh ia ka ktieh ba la lang da 40 snem khnang ban Jylliew ka pung ban pahuh um. Ki la batai ba kane kam long cost effective bamut lut palat ka pisa ban ai jingiarap.

             Haba jubab ia kito ba wan kylli ia ka pump grease, u engineer u la pynshai ba ka kamram ka PWD Roads dei tang ia ka surok bad ia ka jingkieng ka kamram ka dei jong ka civil wing MSEB.

 2)Parari, sngewbha wat pat shong shngaiñ namar kine ki jingshisha:- a) La Komishon ia ka dam hu 1967. Ka jingstad bad jingshemphang ki planner bad ki engineer khamtam ka Jaesoph Company kaba dei den um, ka la pynlong ia ki ban rai ban shna dam ban den um bad ban pun jingkieng. Ki trok ha kito ki por ki dei ki Mercedes Benz na Germany kaba la ai laisen ia ka TATA hadien ba ka la i bit ban aiti noh.

             Kine ki kit 8 ton bad khia 6 ton ei ei. Te 14 Ton ka dei kata ka gross weight bad trok bad jingkit. Ki engineer ki da peit jngai ruh ban shna i) safety (mut shna ban kit 20 ton mut safety factor 20/14=1.42. (shngaiñ bha, lada 1 te hap duwai khyndiat). j) Ki peit jngai ba kan poi ka por ba ki trok kin nang heh nang khlaiñ ki khot traffic intensity census). Namar kane ki la shna 35 ton.

            Ka East Jaiñtia ka la lap dewiong hu 1980. La  siew 15 ton kit 45 ton ba long thik kum siew iwei i mask Covid rah 3 tylli. Ki Malik dewiong ki jer morji load.

                        Hu 1980 la mih ki 1210 S TATA.12 mut factory permissible load 12 sa Ministry of Transport pat ai boxis 25 % te total 15ton. Ki trok la pynkhlaiñ ki spring 4 shah haduh ba driver thik kum pilot Boeing 737 ha Borjhar.

            1980 Nohprah dkut i jingkieng Nongthymmai 2 lyngkhot. Ka dam kam lei lei tad haduh ba la sangah kine ki trok kit dewiong, la dkut i Dwarksuid hu 2021.

             Te kine ki 2518 TATA mut 25 ton plus 7 ton long 32 ton permissible ki ba kit 50 ton plus khia 25 ton ki la ioh lad ban leit na Umiam Dam.

             La ima te phi bad la ai ksai ba don ka East West Corridor ba la shna por long PM u Atal Behari Vajpayee. Na Jerobad sha Nowgong sha Haflong. Na Haflong siak sha Silchar ne sha 8 mer West Jaiñtia bad la ai ksai ba ka umphniang kan bam duna ba ym dei kum Surok Mawryngkneng Ratacherra, hynrei surok Assam PWD.

             Tangba ba ki malik trok bun ki minister bad jong kito ther poisa shwa elekshon te ym don ba ieid ia ka dam.

  Bad lada ka bthei te 174 Mega Watt yn duh da ki spah snem. Dei kane ka daw ba la thoh ruh sha u Nitin Gadkari u Union Minister Roads and Transport, namar ka ri India baroh kawei kan sa shah ktah.

            U Power Minister u dei ban tip ia kane bad ngan sa thoh direct sha u. Ngi la lehbeiñ palat ia kane ka dam RTA 56 snem. La sniewbok ba ka jylla ka riewspah ha dewiong bad shun.

By yutip

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *